Chruścik spacerujący w grudniu po nadbałtyckiej plaży

 Larwa chruścika znaleziona na bałtyckiej plaży 05.12.2021,
 na wysokości Tymienia - Pomorze Środkowe fot. Mieś Ka.

 

Spacerując brzegiem bałtyckiej plaży zauważyć można sporo różnych przedmiotów, w tym śmieci. Najczęściej wypatrujemy bursztynu. Ale sporo jest muszelek i innych fragmentów organicznych. Jest też sporo owadów. Są to owady dorosłe, zniesione w czasie lotu wiatrem do morza i przez fale wyrzucone na brzeg. Sam kiedyś widziałem duże ilości biedronki oczatki. Nigdy natomiast nie spotkałem chruścików. Mam na myśli imagines.

Z wielkim zaciekawieniem zobaczyłem zdjęcie larwy chruścika (wyżej), znalezionej w grudniu na plaży. W przeciwieństwie do imagines nie mogła być zniesiona wiatrem nad morze. Bez wątpienia to larwa chruścika z rodziny Limnephilidae, bez domku. Larwy z tej rodziny nie opuszczają w naturalny sposób domków. Coś musiało się wydarzyć. Brak śladów by wypadła z ptasiego dzioba . Czyżby była to larwa, żyjąca w wodach Bałtyku? 

Bałtyk nie jest tak słony jak inne morza i oceany. W zalewach morskich Bałtyku, zwłaszcza na północy, często spotykane bywały larwy chruścików. U nas w wodach słonawych odnotowywany były larwy Limnephilus affinis. Ja w swoich zbiorach mam larwy tego gatunku ale z delty rzek ukraińskich, wpadających do Morza Czarnego. Larwy Limnephilus affinis zasiedlają zalewy morskie Finlandii. Limnephilus affinis uważany za gatunek wód słonawych, larwy mogą się rozwijać przy zasoleniu do 17%o, a w krótkich okresach nawet 26 %o . W Norwegii, Estonii i Łotwie imagines łowiono nad jeziorami. W Islandii larwy łowiono w oligotroficznym subarktycznym jeziorze, w strefie najpłytszej 0-2 m głębokości oraz innych jeziorach. Spotykany w stawach i bagnach Irlandii oraz systemach polderowych Holandii. Imagines bardzo rzadko łowiono nad Balatonem oraz górskich jeziorach Bałkanów. Obecny w górskich jeziorach Kaukazu a na Krymie w słonawych jeziorach stepu i górskich potokach. Gatunek palearktyczny zasiedlający całą Europę i wszystkie typy wód śródlądowych oraz zalewy morskie. Limnefil, salinobiont. Teoretycznie powinien więc być spotykany w morzu ale hydrobiolodzy wód śródlądowych nie pobierają prób w morzu natomiast ci morscy poszukują swoich grup.  

Czy na zdjęciu jest larwa Limnephilus affinis? Trochę za ciemna głowa i tułów. Być może to jakieś złudzenie optyczne. Niemniej w podobnym siedlisku, przynajmniej w Finlandii spotkać można Limnephilus marmoratus i Limnephilus flavicornis. Ubarwienie wskazywało by bardziej na Limnephilus marmoratus. Także skrzelotchawki - z tego co uda się zobaczyć po powiększeniu zdjęcia - bardziej wskazywałyby Limnephilus marmoratus. Ale na razie jest to tylko przypuszczenie. Może tez byc całkiem inny gatunek. 

Jeśli nie z Morza Bałtyckiego to larwa mogła też spłynąć rzeką do morza. Według autorki zdjęcia, obok miejsca spotkania sfotografowanej larwy, wpływa rzeczka Czerwona  (300 m dalej), jest to na wysokości Tymienia (Pomorze Środkowe). Od wody morskiej była dwa metry na plaży i kierowała się w stronę morza, od rzeczki jakieś 300 m.  

Są oczywiście na świecie w pełni morskie larwy chruścików. Czytałem o jednym gatunku, którego larwy zasiedlają środowisko morskie w wybrzeży Australii. Cała rodzina Chathamiidae to chruściki wód morskich, spotykanych w południowo-zachodnim Pacyfiku. Te europejskie to larwy słodkowodne ale o sporym zakresie tolerancji i czasem spotkać można jest poza wodami śródlądowymi w bałtyckich zatokach. Bałtyk jako morze o mniejszym zasoleniu stwarza takie warunki.

Na spacerze, nie tylko na plaży, spotkać można różne przyrodnicze ciekawostki, które do rozmyślań skłaniają. Potrzebna tylko uważność i... smartfon, by znalezisko uwiecznić. A potem odszukać specjalistę, który w identyfikacji pomoże.