 |
| Fot. Grzegorz Sawicki. |
A było to tak. W czasie krótkiego, wakacyjnego wyjazdu do przyjaciół z centralnej Polski (Góra Św. Małgorzaty), siedzieliśmy sobie na tarasie, delektując się pięknem wakacyjnego spokoju i słoneczną pogodą. Leniwie obserwowałem owady, przylatujące do kwitnących roślin (lawenda). I wypatrzyłem coś nowego dla mnie, jakąś czarno-białą, w paski pszczołę lub osę. Chwyciłem za aparat i pobiegłem przyglądać się z bliska. Potem jeszcze więcej podobnych widziałem na pobliskiej murawie kserotermicznej.
Inny region to i inne owady. Wróciłem do domu i rozpocząłem poszukiwania w swoich książkach i Internecie. Nie było łatwo ale znalazłem. Najwyraźniej spotkałem pszczołę zwężnicę, być może jest to zwężnica większa. potrzebny byłby specjalista. Ale nie wiem czy po zdjęciu udałoby się pewnie zidentyfikować. W Polsce występują trzy gatunki z tego rodzaju.
Zacznijmy od zwężnicy większej (Thyreus histrionicus) należącej do pszczołowatych (Apidae). Określenie pszczoła jest bardzo szerokie, odnosi się w węższym rozumieniu do rodzaju Apis jak i do innych gatunków z rodziny pszczołowatych. W języku polskim jakoś niezręcznie napisać "pszczołowata" - prościej i wygodniej "pszczoła", zdając sobie sprawę, że to szerokie określenie .
Wróćmy do tytułowej zwężnicy. Jej ciało jest czarne z licznymi plamkami i przepaskami z białych, włosków (włoski występują także na odnóżach). To właśnie te białe włoski tworzą charakterystyczny deseń niczym u zebry. Ten deseń jest charakterystyczny dla rodzaju, zatem można być pewnym, że chodzi o zwężnicę. Owłosienie wierzchu tułowia jest stosunkowo krótkie. Długość ciała mieści się w przedziale 8-13 mm.
Zwężnica większa jest stosunkowo rzadkim w Polsce gatunkiem. Umieszczona została na Czerwonej Liście zwierząt wymarłych i ginących z kategoria DD (przyczyny zagrożenia nie są bliżej znane). Pszczoły te są samotnicami, nie tworzą rodzin tak jak pszczoła miodna. Zwężnicę spotkać można na suchych i nasłonecznionych terenach otwartych czyli na łąki kwietnych, polanach i ugorach. Owady dorosłe aktywne są od czerwca do sierpnia.
Do tej pory zanotowano jest występowanie na Lubelszczyźnie i w Łódzkiem. Na ziemi łódzkiej wykazywana wcześniej z rezerwatu Winnica Pokarm. Teram mogę dorzucić okolice Tumu czyli Górę Św, Małgorzaty.
W stadium larwalnym zwężnica jest parazytoidem i rozwija się na larwach porobnicy Amegilla quadrifasciata. Pszczoła jako parazytoid gniazdowy? Różnorodność życia jest ogromna a ścieżki ewolucji bardzo kręte.
 |
| Fot. S. Czachorowski |
Ciekawy materiał!
OdpowiedzUsuń