Jak pachnie deszcz?

Uwielbiam zapach po deszczu. Ale co tak pachnie? Deszcz? Jakiś czas temu dowiedziałem się, że to zapach od bakterii glebowych. Z książki Simon King i Clare Nasir dowiedział się, że są różne zapachy podeszczowe. I że nawet wyrabia się perfumy o takim zapachu. 

Pierwszy nosi nazwę petrichor (boski płyn z kamienia). Został nawet dokładnie zbadany naukowo. Przed deszczem zwiększona wilgotność powoduje uwolnienie związków chemicznych, obecnych w ziemi. Gazy i cząsteczki przenikają z suche gleby do atmosfery. Spadające krople deszczu uwalniają gazy z mikroskopijnych otworów w kamieniach i skałach. Cząsteczki te przenikają do powietrza a zapach staje się intensywniejszy. Po deszczu ten zapach wciąż utrzymuje się w wilgotnym powietrzu. Petrichor znany jest od dawna, zwłaszcza w tych częściach globu ziemskiego, gdzie występują pory roku: wilgotna i sucha. Ludzie (i przyroda) po upałach wyczekują życiodajnego deszczu i ulgi od męczącym upałów. Tak dzieje się na przykład w Indiach. I tam, mała perfumeria w Kannaudź w stanie Uttar produkuje perfumy o zapachu mokrej ziemi po deszczu. Można powiedzieć perfumy o woni deszczu.  Jak i z czego produkuje się takie perfumy dowiecie się z książki pt. Jak pachnie deszcz?

W Europie znamy inny podeszczowy zapach  - geosmina, za który odpowiedzialne są różne substancje organiczne, żyjące w glebie bakterie oraz ozon. To właśnie ten zapach znam. Przez lat nim się cieszyłem ale nie wiedziałem, że ma swoją nazwę. I że nie w każdym miejscu na Ziemi deszcz pachnie tak samo.

Jak pachnie deszcz? 100 pytań na temat zadziwiających zjawisk pogodowych to znakomita książka popularnonaukowa, przybliżająca różne zjawiska pogodowe. Można z niej się dowiedzieć czym się różni pogoda od klimatu. Książkę Simon King i Clare Nasir przełożyła Magdalena Hermanowska a wydał Dom Wydawniczy Rebis w 2020 r. Mały, poręczny format, wygodny do czytania w łóżku i w podróży, 340 stron. Napisana przez Brytyjczyków koncentruje się na zjawiskach obserwowanych w Wielkiej Brytanii oraz dawnych koloniach imperium. Można odczuć lekki niedosyt w odniesieniu do przykładów zjawisk pogodowych ze Środkowej Europy. 

Książka Simona Kinga i Clare Nasir jest niecodziennym ujęciem problematyki związanej z pogodą, klimatem, przestrzenią pozaziemską, historią wojen i polityką globalną. Znajdziemy w niej bardzo przestępnie opisane takie zjawiska i procesy jak słońce, składniki pogody, chmury, cyklony, huragany i tornada, zjawiska pogodowe, wpływ przestrzeni kosmicznej i planet na pogodę, techniki kontroli pogody, wpływ pogody na działania wojenne oraz zmiany klimatu. 

Dlaczego niebo jest niebieskie? Dlaczego na Ziemi są cztery pory roku? Jak ruch obrotowy Ziemi wpływa na pogodę? Jak powstaje grad? Czy może być za zimno, żeby padał śnieg? Czy gorąca woda rzeczywiście zamarza szybciej niż zimna? Jak gorący jest piorun? Dlaczego pustynie są takie ważne? Jak powstaje burzą? I dziesiątki innych, intrygująco postawionych pytań. Na wszystkie autorzy przystępnie odpowiadają. 

Pogoda jest uniwersalnym tematem do niezobowiązujących rozmów. Takie publiczne small talk przydatne każdemu. Po lekturze Jak pachnie deszcz? można będzie towarzysko zabłysnąć. Książka warta polecenia każdemu, kto interesuje się otaczającą nas naturą i zjawiskami ją kształtującymi.