Napisz mi coś o Stanisławie Czachorowskim czyli dziennik refleksji z poznawania ChatGPT

Noc Biologów, styczeń 2023. Uczniowie oglądający wystawę i notujący... smartfonami.

Dziennik refleksji jest jedną z form uczenia się, uważnego obserwowania, refleksji, wyciągania wniosków, analizy, syntezy, powtarzania i strukturalizacji nabywanej wiedzy. Niniejszy blog jest też i moim dziennikiem refleksji. W ostatnich dniach poznaję możliwości AI, w szczególności ChatGPT. Dzisiaj kolejna mała porcja relacji z tego, czego się nauczyłem. Dlaczego? Bo uczymy się w relacjach a opowiadanie innym jest taką formą. A dzisiaj nauczyłem się także tego, że ChatGPT może być pomocny w głośnym rozmyślaniu z samym sobą. Nieludzka osoba uczestnicząca w konektywnym dialogu. Jeśli dobrze wykorzystać to może być to bardzo użyteczne narzędzie w edukacji. 

Kilka dni temu przeczytałem w jakimś artykule, że ChatGPT ma wstawioną blokadę na nazwiska. Wie ale nie powie. Być może dlatego by nie wykorzystywać AI do szybkiego zbierania informacji z internetu na dowolną osobę. By nie ułatwiać pracy trolom, hejterom i przeciwdziałać innym niegodnym działaniom. Przeczytałem i od razu postanowiłem samemu sprawdzić. Poprosiłem ChatGPT: "Napisz mi coś o Stanisławie Czachorowskim"

GPT. Niestety, nie posiadam informacji na temat osoby o imieniu Stanisław Czachorowski. Czy możesz podać więcej informacji lub kontekst dotyczący tej osoby, abym mógł pomóc Ci lepiej?

No tak, ważne jest jak zadajemy pytania i jakie dane do dalszego opracowania dajemy algorytmowi. A więc uzupełniłem swój prompt.

Ja: naukowiec z Olsztyna, ekolog, hydrobiolog, zajmuje się owadami wodnymi z rzędu Trichoptera oraz edukacją pozaformalną i filozofią przyrody.

GPT. Stanisław Czachorowski jest naukowcem z Olsztyna, specjalizującym się w hydrobiologii i ekologii. Jego głównym obszarem badawczym jest rząd Trichoptera, czyli motyle wodne, zwłaszcza ich biologia, ekologia i zachowanie. Prowadzi również badania z zakresu edukacji pozaformalnej, skupiając się na roli przyrody w rozwoju człowieka, a także filozofii przyrody. Czachorowski jest również aktywny na polu popularyzacji nauki, organizując różnego rodzaju wystawy, wykłady i warsztaty, skierowane głównie do młodzieży.

Fraza, zaznaczona na czerwono, jest błędna. Trichoptera to nie motyle wodne tylko chruściki. Potwierdza się to, że trzeba sprawdzać wszystko to, co czat napisze. Bo kreuje, zmyśla, konfabuluje.  Fraza "skupiając się na roli przyrody w rozwoju człowieka" jest twórczym wytworem AI choć wygląda bardzo wiarygodnie. Natomiast fraza, zaznaczona na niebiesko, zapewne zaczerpnięta została z interentu. Albo bezpośrednio z mojego e-portfolio, albo z jakiejś strony z biogramem. Czyli musiał zaczerpnąć z zasobów o mnie lecz na początku o tym milczał. 

Ja: napisz coś więcej

GPT. Stanisław Czachorowski jest profesorem zwyczajnym w Katedrze Hydrobiologii i Ekologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie. Jego badania skupiają się głównie na motylach wodnych z rzędu Trichoptera, a konkretnie na ich biologii, ekologii i zachowaniu. Jego prace dotyczą głównie motyli wodnych w różnych typach wód, takich jak jeziora, rzeki, potoki i stawy. Profesor Czachorowski zajmuje się również badaniem zagadnień związanych z edukacją pozaformalną, skupiając się na roli przyrody w rozwoju człowieka, a także filozofii przyrody.

Jest również autorem lub współautorem kilku książek i ponad 100 artykułów naukowych, dotyczących motyli wodnych oraz edukacji przyrodniczej. On jest także członkiem wielu organizacji naukowych, takich jak Polskie Towarzystwo Hydrobiologiczne czy Polskie Towarzystwo Entomologiczne.

Czachorowski jest także aktywny na polu popularyzacji nauki, organizując różnego rodzaju wystawy, wykłady i warsztaty, skierowane głównie do młodzieży. Jego prace dotyczące edukacji przyrodniczej mają na celu przybliżenie młodzieży różnorodności biologicznej i konieczności ochrony przyrody.

Oznaczenia kolorów jak wyżej. Nieskorygowany błąd o motylach wodnych jest kontynuowany. Pojawił się także drugi, odnoszący się do tytułu naukowego. Jest już więcej danych z interentu, których na pewno ChatGPT nie wykreował. Na pewno zaczerpnięte z biogramu. Ale postanowiłem pytać dalej.

Ja: Czy pisze wiersze?

GPT. Nie posiadam informacji, że Stanisław Czachorowski pisze wiersze. Jego działalność naukowa skupia się głównie na hydrobiologii, ekologii i edukacji pozaformalnej, a także filozofii przyrody. Jeśli jest on również poetą, to jest to prawdopodobnie jego prywatna pasja, nie związana z jego działalnością naukową.

Bardzo wiarygodna odpowiedź. Żeby wypytać o poetę - Stanisława Svena Czachorowskiego  musiałbym chyba znowu dostarczyć więcej szczegółów, Wtedy być może okazało by się, że zna jakiegoś Czachorowskiego, piszącego wiersze. 

Z pewnością ChatGPT jest sprawny językowo. Natomiast wiarygodność faktograficzna bywa zawodna. Nie jest więc encyklopedią wiedzy. Bardziej nadaje się do konwersacji niż udzielania informacji. Niemniej i konwersacja może być bardzo przydatna w edukacji. Sam się teraz uczę by później uczyć np. studentów. Albo nauczycieli jak wykorzystywać ChatGPT w edukacji. 

Błyskotliwy i w pełni kreatywny ChatGPT nie jest (na razie). Jest bardzo posłuszny i wykonuje polecenia bez zastanawiania się nad sensem i celowością. Oczywiście za wyjątkiem wbudowanych blokad by nie wykorzystać AI do niecnych i przestępczych celów. Takie algorytmy mogą być zagrożeniem przede wszystkim dla ludzi biernych, miernych, odtwórczych, wiernych. Bo łatwo ich zastąpić algorytmami generatywnej AI. Tak jak zazwyczaj bywa z nowymi wynalazkami - komuś zabiorą pracę ale i wykreują zupełnie nowe miejsca pracy. Przypuszczam, że nie zabraknie pracy dla ludzi rzeczywiście twórczych, odważnych, poszukujących, krytycznie myślących i odważnych w poszukiwaniu nowych rozwiązań. W edukacji wzrośnie znaczenie kompetencji społecznych, znaczenie umiejętności motywowania uczniów do pracy i pokazywania sensu. Proste nakazywanie i ocenianie tracić będzie na znaczeniu bo przybywa możliwości do łatwego ściągania i wykorzystywania gotowców. Wzrośnie znaczenie rozmowy, dialogu, współpracy w zespole itd. Nauczyciele mogą być odciążeni przez AI przy wykonywaniu nudnych, rutynowych czynności, np. sprawdzania wiedzy, przygotowywania zadań do wykonania itp. Teoretycznie będą mieli więcej czasu na budowanie relacji i rozbudzanie zainteresowań. o ile ich praca zostanie doceniona. By być kreatywnym i w dobrych, społecznych relacjach z młodzieżą, muszą być wypoczęci. Muszą mieć czas na regenerację sił i wypoczynek umysłu. To samo z uczniami. 

Zarówno dodatkowe etaty w szkole jak i nowe technologie z różnymi algorytmami AI wymagają nakładów. Nie ma co liczyć, że tradycyjnie nauczyciele pokryją to z własnych środków lub przyniosą z domu. Nawet AI nie zastąpi niezbędnych nakładów na edukację. 

A ja wracam do swojej nauki. Bo człowiek uczy się całe życie. Zwłaszcza wtedy, gdy zmienia się środowisko, w tym to społeczne, cywilizacyjne i edukacyjne. 

PS. Dlaczego takie zdjęcie na początek? By uzmysłowić, że świat się zmienił, nawet w sposobie obserwowania rzeczywistość i robienia notatek. Coraz mocniej integrujemy się z elementami nieożywionymi. Nie tylko okulary, rozruszniki serca lecz i urządzenia mobilne do komunikacji i jako pamięć zewnętrzna. Nasze relacje społeczne zintegrowane są z nowymi technologiami. Właśnie pojawiły się nowe algorytmy AI. I zaczęły sie kolejne zmiany.