Kamienne przesłanie w walce o przestrzeń

Warsztaty i spotkanie integracyjne „Kamienne przesłanie w walce o przestrzeń” 

Konferencja: WALKA O PRZESTRZEŃ. KRAJOBRAZOWE, SPOŁECZNE I KULTUROWE ASPEKTY ZRÓWNOWAŻONEGO ROZWOJU MIAST. Olsztyn, 18 – 19 października 2019 1.

(więcej na Facebooku)

1. Spotykamy się na konferencji pt. Walka o przestrzeń – krajobrazowe, społeczne i kulturowe aspekty zrównoważonego rozwoju miast. Jednym z elementów tej konferencji będzie spotkanie integracyjne z dyskusjami kuluarowymi oraz udział w małym eksperymencie z nową formą komunikacji. Będą to warsztaty zatytułowane „kamienne przesłanie w walce o przestrzeń)”. Istotą nauki jest eksperymentowanie i poznawanie nowych obszarów we wszystkich wymiarach wiedzy i praktyki. W warsztatach proponuję interdyscyplinarne wyjście poza swoją, specjalistyczną strefę komfortu i wypróbowanie nowatorskiego sposobu wydłużonego w czasie przekazywania treści i komunikacji. Szersze uzasadnienie (po co i dlaczego) zamieściłem niżej.

2. Jak będziemy pracowali? Małymi porcjami i w dogodnych momentach dla uczestnika.  Stoisko z kamieniami, farbami i doradztwem czynne będzie już pierwszego dnia, od samego rana. Można będzie zacząć w trakcie rejestracji a potem w wolnych chwilach przyjść na chwilę, porozmawaić, pomalować swój kamień (można na raty), przygotować filmik z własnym przesłaniem, wygenerować qr kod, przykleić go na kamieniu. Pomoc w trakcie zapewniona. Nie trzeba nic umieć, ani malować, ani znać się na qr kodach czy umieszczaniu filmików w internecie. Trzeba tylko chcieć poznać nowe przestrzenie komunikacji. I chcieć się wspólnie uczyć oraz eksperymentować. Film można przygotować i nagrać w domu,jeszcze przed przyjazdem. Każdy pracuje we własnym tempie.

3. Co będziemy robili? Każdy uczestnik uwieczni krótki przekaz, wypowiedź z przesłaniem (przedstawi się i powie swoje przesłanie dla innych odnośnie walki o przestrzeń, zgodnie z tytułem konferencji. Czyli opowie o tym, z czym przyjechał na konferencję i co chce przekazać nie tylko uczestnikom konferencji). Przekaz w nietypowej formie. Maksymalnie 2-5 minut. Nagrana wypowiedź zostanie umieszczona w internecie (np. na kanale You Tube), następnie wygenerowany zostanie qr kod, który wydrukujemy i nakleimy na kamieni. Z jednej strony będzie to uzupełnienie spotkania integracyjnego i sesji „posterowej” oraz dyskusji kuluarowych, z drugiej będzie to upowszechnianie wiedzy. Pomalowane kamienie przez co najmniej kilka miesięcy eksponowane będą w formie wystawy plenerowej na terenie miasteczka uniwersyteckiego w Kortowie. Dzięki qr kodom, kamienie „przemawiać” będą i przekazywać zbiorowe, konferencyjne przesłanie zainteresowanym studentom lub przechodniom. Wystarczy, że wyjmą telefon komórkowy i zeskanują qr kod, by mogli wysłuchać nagranych wypowiedzi.

4. Nagrywanie filmików z przesłaniem. Każdy uczestnik samodzielnie (można to zrobić jeszcze przed konferencją), np. na własnym telefonie komórkowym albo przez wybraną osobę z wykorzystaniem cyfrowego aparatu fotograficznego, nagra swoje krótkie 2-5 minutowe wystąpienie. Przesłanie konferencyjne. Wspólnie będziemy się od siebie się uczyli wykorzystywania przestrzeni internetowej. I odkrywania możliwości. Każdy z nas coś umie, ma jakieś doświadczenia, którymi warto się podzielić. Przykładowy filmik.

5. Następnie można na komputerze edytować taki filmik, coś wyciąć lub dokleić, dodać napisy itd. Ale można i bez tych technicznych poprawek umieścić "w chmurze". Potem umieszczamy nagrany film w internecie (np. kanał You Tube), kopiujemy link i generujemy kod qr, oraz drukujemy na drukarce komputerowej (najlepiej laserowej lub kserujemy). W czasie warsztatów pokażemy jak to wszystko prosto zrobić za pomocą bezpłatnych, powszechnie dostępnych aplikacji (wystarczy telefon komórkowy).

6. Warsztaty malowania kamieni. Każdy uczestnik otrzyma jeden kamień i coś na nim maluje. Nie trzeba umieć malować bo ważny jest proces a nie ewentualne arcydzieło (z całą pewnością powstanie coś oryginalnego i niepowtarzalnego). Na miejscu będą farby i pędzle oraz w razie potrzeby pomoc techniczna. W czasie malowania będziemy rozmawiali bo spotkanie i rozmowy są najważniejsze. Samo malowanie ułatwia tylko bycie ze sobą w relacjach.

7. Na pomalowanych kamieniach nakleimy kody qr (każdy ze swoją wypowiedzią na swoim kamieniu). Potem polakierujemy i przygotujemy wystawę w plenerze. Po konferencji dodamy małą planszę z opisem całego wydarzenia i instrukcją jak za pomocą telefonu komórkowego posłuchać i obejrzeć przesłanie, zostawione przez uczestników konferencji.

8. Rozmieszczenie kamienie na trawniku. Mogą leżeć kilka miesięcy. Przechodnie mogę skorzystać z własnych telefonów i mobilnego internetu i wysłuchać przesłania uczestników konferencji.

Propozycje do nagrania wideo (2-5 minut), prezentacja błyskawiczna
(Przedstaw się i zawrzyj główny przekaz ze swojego referatu, w formie przesłania)

Propozycja 1:

• Kim jestem ? 
• Co robię ? 
• Do czego dążę ? 
• Dlaczego ? 
• Jakie mam cechy ?
•  (co chcę przekazać – co zapamięta odbiorca) 

Propozycja 2:

• Przedstaw się (imię, nazwisko). 
• Powiedz czym się zajmujesz. 
• Wyróżnij się (pochwal się osiągnięciami). 
• Wspomnij o korzyściach, które wniesiesz (we współpracy i w dyskusji na konferencji). 
• Wezwij do działania.

Więcej przykładów:

• Mówiący poster na konferencji naukowej  
• Przykładowy filmik z pierwszej próby w czasie konferencji w Gdański Ideatorium 2019  
• Wydarzenie zrealizowane, konferencja w Gdańsku 
• Zdjęcia z analogicznych warsztatów  

Dodatkowe materiały na Padlecie: https://padlet.com/stanislaw_czachorowski/6jx3twipnttc

Wprowadzenie teoretyczne i uzasadnienie

W zmieniającym się środowisku przyrodniczym i kulturowym trudno odnaleźć się współczesnemu człowiekowi, gdzie zatraca on swoje środowisko życia społecznego. Zmienia się nie tylko środowisko przyrodnicze ale i środowisko kulturowe, z cywilizacji słowa i pisma przenosimy się do kultury postpiśmiennej - kultury bezpośredniego transferu przeżyć oraz coraz większego udziału sztucznej inteligencji w kulturze. W świecie komunikacji międzyludzkiej (w tym i tej naukowej) pojawiają się zupełnie nowe kanały i sposoby przekazywania informacji, wykorzystujące najnowsze technologie IT. Powinnością naukowca akademickiego jest eksperymentowanie i wszechstronne eksplorowanie niezbadanych obszarów. Dlatego zapraszam Państwa do czynnego udziału w warsztatach z malowaniem kamieni i wykorzystania nowych technologii.

Technologia sprzyja powstawaniu nowych form komunikacji w nauce (w nie-nauce także). Kiedyś uczeni spotykali się i rozmawiali. Do tej pory referaty, wykłady plenarne, krótkie komunikaty i nie ujęte w programach dyskusje kuluarowe, są istotnym elementem każdej konferencji naukowej. Nie warto z nich rezygnować. Bo przypomnę, że jednym z ważniejszych narzędzi badawczych... jest dyskusja (nauka jako proces i wiedza jako produkt są konektywne). Gdy powstało pismo, pojawiły się książki, listy i publikacje naukowe. Obecnie powstaje około 2 milionów artykułów naukowych rocznie. Nawet zawężając do własnej, wąskiej specjalności, nie da się tego wszystkiego przeczytać. W każdym razie pismo i druk wzbogaciło konferencje naukowe o wydrukowane programy sympozjów (wiedzieć gdzie i co jest wygłaszane) oraz tomiki streszczeń lub abstraktów, czasem zaopatrzone w pełne teksty referatów plenarnych. Potem pojawiają się drukowane materiały pokonferencyjne (obecnie zanikają ze względu na małą liczbę punktów do dorobku....). Czasem pełne teksty konferencyjnych referatów są wcześniej drukowane i dostępne w czasie konferencji. Czytasz, a potem dyskutujesz. Później pojawiły się postery naukowe jako w części graficzne przedstawienie wyników i organizowanie przestrzeni do dyskusji. Najnowszym trendem jest wykorzystanie mobilnego internetu, dostępnego w niemalże każdym telefonie komórkowym.

Mówić (komunikować) można na różne sposoby. Poprzez wzniosłe słowa lub przez zwykłe, wspólne prace, w których mówi się milczeniem oraz obrazem. Refleksja wymaga wyciszenia, zwłaszcza w czasach nadmiaru i szumu informacyjnego (już nie słyszymy własnych myśli). Dlatego proponuję wspólne malowanie kamieni, niczym dawne darcie pierza czy łuskanie fasoli.

Kiedy wykonujemy coś, co jest piękne, czujemy się przydatni i potrzebni. W wieku automatyzacji i sztucznej inteligencji (tworzącej dla nas obrazy i treści masowo i łatwo powielane) coraz większego znaczenia nabiera rękodzieło i praca niepowtarzalna, wykonana przez człowieka, własnoręcznie. Wartością jest unikalność i autentyczność. Sztuka, nawet ta amatorska, jest sposobem komunikacji i tworzenia relacji międzyludzkich, sposobem tworzenia przestrzeni do wspólnej komunikacji (dialogu). Daje poczucie sprawstwa.

Uniwersytet jest przestrzenią rozmowy, dialogu a nie jedynie miejscem egzaminów. Wspólne malowanie jest sposobem do organizowania przestrzeni edukacyjnej, ułatwiającej rozmowę. Skupienie się wokół prostej aktywności, tak jak kiedyś przy darciu pierza, łuskaniu fasoli, szatkowaniu kapusty, międleniu lnu. Łatwiej się wypowiedzieć, gdy uwaga skierowana jest nie na mówcę ale na inną aktywność. Można milczeć. Nie ma punktów, rywalizacji, rankingów. Można dzielić się wrażeniami, emocjami. I można poruszać tematy bardziej abstrakcyjne, ambitne. Mówić można, ale nie trzeba. Nikt nie jest wywoływany do tablicy a cisza nie jest kłopotliwa. Nie trzeba jej na siłę zabijać niepotrzebnymi słowami.

Wspólne malowanie butelek, kamieni czy dachówek (akademicki streetart) ułatwia rozmowę, tak jak kiedyś wspólna praca w społeczeństwie agrarnym. Daje poczucie sprawstwa i ważności. Sztuka amatorska dostępna jest dla wszystkich, rozbudza kreatywność i daje poczucie sprawstwa. Jest dogodną przestrzenią edukacyjną, w które możemy się spotykać i komunikować, nawet milczeniem oraz niewerbalną aktywnością, kształcić kompetencje miękkie i poczucie istotności. Komunikować się z uczniami, studentami, dorosłymi. I wydłużyć przekaz z wykorzystaniem plenerowej wystawy, kodów QR i powszechnej dostępności do mobilnego internetu.

Czy kamienie mogą opowiadać ciekawe historie lub prezentować jakieś przesłanie? My je nauczymy w czasie warsztatów, konektywnie i kolektywnie. Malować każdy umie (udowodnimy to na warsztatach). Ale przy okazji każdy z uczestników nauczy się prezentacji błyskawicznej, nagra krótką wideoprezentację i umieści ją na… kamieniu. To wszystko za pomocą dostępnych i bezpłatnych narzędzi. Wszak telefon komórkowy każdy ma a dostęp do internetu jest powszechny.

Współczesny uniwersytet to punktoza, pogoń na publikacjami, szybkie tempo życia. Tradycyjne środki upowszechniania wiedzy i komunikacji w nauce to: publikacje, wygłaszane referaty, postery naukowe. XXI w przyniósł nam komunikację internetową, szybką i globalną. Czy można jedno z drugim połączyć? Tak. I to w czasie malowania... pod słońcem prowincji, w cieniu lipy, dębu lub kasztanowca, na trawniku. Na konferencyjnym spotkaniu integracyjnym. Sprawdzimy na sobie samych czy nadaje się do wykorzystania w przestrzeni publicznej miasta.

Każdy człowiek potrzebuje choć odrobiny sensu i piękna. Naukowcy i studenci także. Każdy człowiek jest twórcą, nawet lepiąc pierogi czy sprzątając mieszkanie. W tym drugim niczego nie wytwarza, utrzymuje jedynie stan. Stan estetyki, porządku i piękna. Przywraca to, czego potrzebujemy. Sensem tej pracy nie jest więc wzrost, produkcja, PKB ani nawet konsumpcja.

Wspólne malowanie kamienie jest elementem spotkania integracyjnego. Mówić można ale nie trzeba. Ciszy nie trzeba zabijać słowem. Można milczeć. Słów jest zbyt dużo. Mało kto ich słucha, a niektóre są takie mądre, że nawet mówiący ich nie rozumie. To nie będzie ani wykład ani komunikat ani referat ani publikacja z IF. Nie będzie splendoru i oklasków. Ale będzie komunikacja międzyludzka, tak jak kiedyś pod drzewem oliwnym. W cyfrowym świecie brakuje nam doświadczenia wspólnotowości. Odszukamy ją.

Recyklingowy street art to tworzenie przestrzeni edukacyjnej na uniwersytetach i akademiach i „odzyskiwanie” pozornie niepotrzebnych już rzeczy, to także element animacji społecznej, realizowanej w przestrzeni publicznej. Odzyskiwanie uniwersyteckich relacji mistrz-uczeń i wspólnoty nauczających i nauczanych, klimatu wspólnego odkrywania z ciekawości (a nie dla punktów). Surowcem w streetartowych happeningach są rzeczy zbędne i niepotrzebne, czasem traktowane jako śmieci: stare dachówki, szklane butelki i słoiki (zbędne już opakowania), polne kamienie czy wybrakowana ceramika (odpady po remontach domów). Poprzez wspólne malowanie w przestrzeni publicznej (parki, skwery, biblioteki , szkoły, uniwersytety itd.), w czasie konferencji naukowych, festiwalów filozofii, pikników naukowych i spotkań typu „śniadanie na trawniku”, powstają drobne elementy (detale), umieszczane później w przestrzeni publicznej lub jako uliczne wystawy oraz elementy małej architektury. Wykorzystywane są do gier terenowych (z wykorzystaniem QR Kodów i mobilnego internetu) i edukacyjnych opowieści o historii, przyrodzie i przekształceniach krajobrazu.

Spotkania przy malowaniu to także forma upowszechniania wiedzy i kształcenia ustawicznego i pozafromalnego. Wiedza jest bogactwem i dobrem ogólnym, które jest warunkiem rozwoju cywilizacji i do którego prawo ma każdy. Tak jak do wody i powietrza czy pięknego krajobrazu. Nie można więc zamykać i ograniczać dostępu do wiedzy. Podobnie jest ze sztuką. Nauka i sztuka zachwyca się światem, każda na swój sposób i w odmiennej formie. Najefektywniej poznawać wiedzę i sztukę... przez własne uczestnictwo i aktywność. Malujący naukowiec to negocjacje tych dwóch światów.