10.08.2022

Nasosznik trzęś i osa

Nasosznik trzęś z upolowaną małą osą.
 

Pająki w domu jednych cieszą innych przerażają. Ja należę do tych pierwszych. Są okazją do obserwacji przyrody. Takie domowe zwierzątko. W domu nieliczne a na strychu czy w piwnicy liczniejsze. Zakurzone pajęczyny kojarzące się z jakąś wakacyjną przygodą i poszukiwaniem skarbów.

W czasach licealnych czasem przynosiłem pająki krzyżaki z leśnych wypraw na grzyby i obserwowałem jak budują swoje sieci łowne i jak polują. Oczywiście wrzucałem im do sieci muchy lub próbowałem patyczkiem oszukiwać, że coś smacznego wpadło. Nie zawsze udawało mi się imitować drgania szamocącej się muchy czy innej owadziej ofiary. Gdy mój syn był w wieku szkolnym pająki w domu były pod ochroną. Nie pozwalał żonie usuwać pajęczyn, zwłaszcza nasosznika trzęsia. To były jego zwierzątka domowe i obiekt obserwacji.

Na początku sierpnia miałem okazję obejrzeć nasosznika trzęsia w akcji. Upolował jakąś małą „osę”. Latem dużo owadów wpada przez okna do domu. Częściej czytałem o osach z rodziny nastecznikowantych, polujących na pająki i gromadzących je w glinianych komórkach jako pokarm dla potomstwa. A tu na odwrót – pająk upolował jakąś żądłówkę. Długie odnóża, upodabniające trochę do koszarzy (też pajęczaki) ułatwiały oplątywanie ofiary z bezpiecznej odległości. Liczę, że moje domowe nasoszniki polują także na komary. Pożyteczne, domowe zwierzątko.

Nasosznik trzęś (Pholcus phalangioides) jest pająkiem silnie związanym z siedliskami, stworzonymi przez człowieka. Jest gatunkiem synantropijnym i kosmopolitycznym. Spotkać go można w prawie każdym budynku, najczęściej w pomieszczeniach rzadziej odwiedzanych, takich jak łazienka, kuchnia, korytarze a zwłaszcza piwnice. W naturze zamieszkuje jaskinie. I chyba to było jego pierwotnym  siedliskiem. Człowiek stworzył miejsce bardzo podobne – budynki. I nasoszniki zasiedliły to nowe siedlisko, wraz z wieloma innymi gatunkami synantropijnymi. Budynek jako nowy ekosystem, gdzie różne gatunki po raz pierwszy się spotykają i tworzą się nowe relacje międzygatunkowe. Jak to w ekosystemie. Nasosznik trzęś Jest aktywny cały rok, stąd przypuszczenie, że pochodzi z siedlisk tropikalnych lub subtropikalnych. Bo w takich strefach nie ma wyraźnych sezonów rozrodczych. U nas nososzniki rozmnażają się przez cały rok ale częściej w okresie wiosennym.

Nasosznik żyje do trzech lat, ale samce żyją krócej (1-2 lata). Samce są przeważnie większe od samic. Wielkość ciała nasosznika trzęsia dochodzi do 0,7-1 cm (nie licząc odnóży). Nasoszniki są aktywne cały rok, budują nieregularne i luźne pajęczyny. Zaniepokojony pająk zaczyna wykonywać szybkie, okrężne ruchy – trzesie całą siecią i wprawiony w szybki ruch staje się niewidoczny (tylko mgiełka). Jeśli to nie pomoże i zagrożenie nie mija, to po prostu spada i ucieka.

Jest mały lecz groźny, atakuje nawet większe od siebie pająki innych gatunków. Często jego ofiarą jest inny synantropijny pająk – kątnik domowy. A czy Ty u siebie w domu widziałaś(eś) nasoszniki i przyglądałaś(eś) się jego zwyczajom i tym, co w pada w jego sieci? 

Czytaj też Nie jesteś sam w domu

1 komentarz:

  1. Znam, polują też na rybiki i stonogi murowe. Co do Kątników to nie zauważyłem wzajemnego nastawania.

    OdpowiedzUsuń