3.06.2022

Dzień Biologii i Biotechnologii po raz drugi czyli słów kilka o popularyzacji nauki

 

Zapraszam na piknik naukowy na zakończenie roku szkolnego i zakończenie dwuletniego projektu Spotkania z nauką. W głębszej warstwie jest to praktyczne myślenie o edukacji i rewolucji, dokonującej się w szkołach i nauczaniu. W edukacji od lat widać rosnącą rolę placówek pozaszkolnych, w tym różnego typu centrów nauki i uniwersyteckich pikników naukowych. Szkoła w czasach przebudowy i kreowaniu nowej przestrzeni edukacyjnej. Szkoła coraz wyraźniej staje się rozproszona. Jest tam gdzie są nauczyciel i uczniowie, gdzie zachodzi proces i gdzie jest społeczność ucząca się a nie tylko tam,  gdzie jest budynek. Coraz wyraźniej dostrzegamy potrzebę kształcenia ustawicznego przez całe życie. Dla tego wyzwania stare wzorce i tradycyjne rozwiązania stają się nieefektywne i niewystarczające. 

Pilniki naukowe i zajęcia dla uczniów, realizowane w ciągu całego roku to, przynajmniej dla mnie, aktywne poszukiwanie, nauka przez działanie. Kończy się kolejny projekt wspierania szkół, nauczycieli, uczniów i rodziców (np. nauczanie domowe). I to wszystko w ramach misji społecznej uniwersytetu (trzecia misja uniwersytetu). Nie tylko refleksja i rozważania lecz i praktyczne działania. Trochę na zasadzie eksperymentu i odkrywania. Zbierane doświadczenia są na bieżąco wykorzystywane w tworzeniu nowych ofert i nowych pomysłów na edukację. Swoiste żywe laboratorium. Uczę się przez działanie i odkrywanie. Uczę się prostych narzędzi i całej koncepcji edukacji pozaformalnej. Uczę się z innymi, zespołowo i w interakcji. Powstaje coraz więcej centrów nauki i jest coraz więcej aktywności uniwersytetów w upowszechnianiu wiedzy. Potrzeba więc wypracowania dobrych pomysłów do działań indywidualnych jak i instytucjonalnych.  

Dwuletni projekt Spotkania z nauką jest przedsięwzięciem z zakresu popularyzacji nauk ścisłych z wykorzystaniem aktywizujących metod przekazu oraz budowaniem pozytywnego obrazu nauk przyrodniczych poprzez bezpośredni kontakt z naukowcami w przestrzeni uniwersyteckiej, z wykorzystaniem nowoczesnych metod komunikacji. Pandemia wymusiła kontakt zdalny co było dla nas wielkim wyzwaniem. I okazją odkrycia nowych przestrzeni edukacyjnych. Upowszechnianie nauki miało odbywać się w formie wykładów i warsztatów wyjazdowych, zajęć na uczelni, wystaw oraz pikników naukowych. Niespodziewanie dużą część zajęć musieliśmy zrealizować online, ucząc się w marszu nowych narzędzi i całej koncepcji nauczania na odległość i online. Mimo rożnych trudności, dzięki zajęciom online dotarliśmy do wielu szkół poza naszym regionem. Nie mieli by szans dojechać do dalekiego Olsztyna a dzięki zajęciom zdalnym (webinaria, wystawy i materiały online) mogli w części zajęć uczestniczyć. A my musieliśmy się uczyć i odkrywać nowe przestrzenie edukacji.

Głównym celem projektu jest upowszechnianie i popularyzacja osiągnięć nauk ścisłych, przede wszystkim nauk biologicznych, w szerokich kręgach społecznych, w szczególności wśród młodzieży szkół średnich z terenu woj. warmińsko-mazurskiego i województw sąsiednich. A dzięki nauczaniu zdalnemu dotarliśmy do wielu uczniów i szkół z całej Polski a nawet przebywających za granicą. Tego, pisząc projekt, nie przewidziałem i nie planowałem. Uwzględniając zachodzące procesy cywilizacyjne taka formę kształcenia, w części hybrydowego, trzeba będzie szybko rozwijać. I uczyć się całej koncepcji dydaktycznej. 

Dodatkowym celem projektu jest budowanie kapitału naukowego (zachęcanie do kontynuacji kształcenia na poziomie wyższym) oraz popularyzacja oferty kształcenia UWM w Olsztynie wśród młodzieży licealnej. W ramach przedsięwzięcia uczestnicząca młodzież poznawała pełen cykl powstawania wiedzy, z uwzględnieniem obserwacji, dostrzegania problemu, dyskusji, analizy, działania i przedstawiania rezultatów badań. Aktywizujące metody upowszechniania wiedzy uwzględniają wyniki badań psychologicznych i neurodydaktyki. Wspominany projekt jest kontynuacją wcześniejszych przedsięwzięć popularyzujących naukę, takich jak Uniwersytet Młodego Odkrywcy, Ogólnopolska Noc Biologów, Międzynarodowy Fascynujący Dzień Roślin, Olsztyńska Wystawa Dalii, Wypożycz Sobie Naukowca, Przyjedź do nas na warsztaty, Olsztyńskie Dni Nauki i Sztuki czy Europejska Noc Naukowców. Kumulujące się doświadczenia wielu osób owocują kolejnymi pomysłami i większymi projektami. Tak będzie i ze Spotkaniami z Nauką. Gdy odpoczniemy na pewno znowu coś nowego wymyślimy. Bo potrzeby społeczne w zakresie upowszechniania nauki są ogromne. Dodatkowo rolą uniwersytetów jest odkrywanie i opisywanie rzeczywistości, w tym kontekście nowej przestrzeni edukacyjnej w społeczeństwie XXI wieku. Projekt jest realizowany z innymi jednostkami Uniwersytetu i będzie wsparciem oraz komplementarnym uzupełnieniem zadań, które realizować będzie powstające w UWM Centrum Popularyzacji Nauki i Innowacji Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie - Kortosfera. Projekt mieści się w trzeciej (społecznej) misji Uniwersytetu – upowszechnianie wiedzy, w tym także w ramach kształcenia pozaformalnego.

W ciągu 24 miesięcy zaplanowaliśmy zorganizowanie: 4 pikników naukowych, w których miało wziąć udział łącznie co najmniej 2000 uczestników, dwa obozy naukowe na Uniwersytecie, 60 wykładów, warsztatów i kawiarni naukowych w formie wyjazdowej, 12 cyklicznych spotkań na Uniwersytecie z wykładami i warsztatami, trzy wystawy półroczne w Bibliotece Uniwersyteckiej oraz cztery wystawy objazdowe (każda po 10 planszy wielkoformatowych). Zaplanowaliśmy opublikowanie co najmniej 150 krótkich tekstów i filmików popularnonaukowych na blogu oraz mediach społecznościowych. Na początku szacowaliśmy, że bezpośredni udział w zajęciach i wystawach weźmie udział co najmniej 4 tys. osób, a przekaz medialny dotrze do co najmniej 1 500 000 odbiorców w kraju i za granicą. Niedługo zakończenie projektu i policzymy efekt, jaki udało się osiągnąć.

Zaplanowane działania stanowią całość długofalowego procesu zapoznawania szerokich kręgów społecznych, ze szczególnym uwzględnieniem młodzieży szkolnej, ze specyfiką i dokonaniami nauk biologicznych. Uwzględnia metody aktywizujące słuchaczy i wdrażania ich do procesu poznawczego tak by w pełni rozumieli istotę badań naukowych w zakresie nauk przyrodniczych.

Przedsięwzięcie upowszechniające naukę adresowane jest zarówno do dzieci przedszkolnych, młodzieży szkolnej jak i do osób dorosłych z miasta Olsztyna, regionu (województwa warmińsko-mazurskiego) jak i do powiatów z północnego Mazowsza, z Podlasia czy Pomorza. Poza bezpośrednimi pokazami na terenie uczelni, przekaz popularnonaukowy docierał ma za pośrednictwem mediów (w tym mediów społecznościowych, internetowych) do szerokiego grona odbiorców w kraju oraz do Polonii, rozproszonej po całym świecie. Pandemia i konieczność realizacji zajęć online przyczyniła się do tego, że to, co miało być dodatkowe, zrealizowane została w znacznie większym zakresie. 

Dzień Biologii i Biotechnologii 2022 to ostatni, czwarty z zaplanowanych pikników naukowych (w ramach projektu). Przez pandemię po raz pierwszy organizowany jest w formie bezpośredniej z elementami online (dla tych, którzy są zbyt daleko od Olsztyna by przyjechać). 

Nieustająco zapraszam do współpracy i do wspólnego odkrywania oraz kreowania nowej, współczesnej przestrzeni edukacyjnej dla małych i dużych.

Program:

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz